امروزه کاربرد سیستم های اطفاء حریق در زمینه تجهیزات ایمنی را در ساختمان های مختلف مشاهده می کنیم. این سیستم ها انواع مختلفی دارند. یکی از بهترین و پرکاربردترین آن ها سیستم اطفاء حریق آبی می باشد. از دلایل مهمی که سبب کاربردی بودن این نوع سیستم شده است وجود آب در بیشتر نقاط و همچنین کم بودن هزینه های مربوط به آن می باشد. به طور کلی هدف استفاده از سیستم های اطفاء حریق جلوگیری از آتش سوزی و تلفات آن است. نوع آبی این سیستم ها از ساده ترین انواع سیستم اطفاء حریق قلمداد می شود که در بیشتر ساختمان ها اعم از مسکونی، تجاری، اداری و … تعبیه شده است.
طبق اخبار و آمارهای اعلام شده درمی یابیم که حدود ۸۰ درصد ساختمان هایی که از سیستم اطفاء حریق آبی بهره مند بودند، در جریان آتش سوزی کمترین میزان تلفات متوجه آن ها شده است. مطالعات نشان می دهد که اگر سیستم های اطفاء حریق آبی به خوبی و طبق استانداردهای وضع شده نصب و بازرسی شوند توانایی آن را دارند که با کمترین درصد خطا، آتش سوزی های کوچک و بزرگ را مهار کنند.
اجزای تشکیل دهنده سیستم اطفاء حریق آبی
سیستم اطفاء حریق آبی از اجزای مختلفی تشکیل شده است. اجزای تشکیل دهنده آن به شرح ذیل می باشند:
- مخزن نگهداری آب
- پمپ اصلی
- لوله ها و انشعابات
- پمپ کمکی
- شیر هشدار دهنده یک طرفه
- شیر دروازه ای
- شیر پروانه ای
- شیر تست و تخلیه
- شیر اطمینان
- شیرهای یک طرفه
- اسپرینکلرها یا همان آب پاش ها که به صورت های مختلف از جمله سقفی و دیواری در ساختمان به کار می روند.
- مانومتر
- فلوسوییچ
انواع سیستم اطفاء حریق آبی
سیستم های اطفاء حریق آبی انواع مختلفی دارند که در ادامه به معرفی آن ها می پردازیم:
1.سیستم های اطفاء حریق آبی اسپرینکلر لوله تَر
سیستم لوله تَر نسبت به سایر سیستم های آبی اسپرینکلر کارایی بیشتری در ساختمان ها دارد. همچنین به عنوان مطمئن ترین سیستم اطفاء حریق اسپرینکلر تلقی می شود. چرا که از طراحی ساده ای برخوردار هستند و اجزای تشکیل دهنده آن ها عبارتند از اسپرینکلرهای خودکار، شیر یکطرفه هشدار خودکار و منبع آب اتوماتیک.
2.سیستم اطفاء حریق آبی اسپرینکلر لوله خشک
از نظر کاربردی بودن، سیستم اطفاء حریق آبی اسپرینکلر لوله خشک در رده دوم قرار دارد. از این سیستم بیشتر در محیط هایی استفاده می شود که دمای آن ها گاهی به شدت سرد می شود. همچنین از آن در ساختمان های فاقد گرمایش، پارکینگ ها، سردخانه ها و … استفاده می شود.
3.سیستم اطفاء حریق سیلابی
یکی دیگر از انواع سیستم اطفاء حریق آبی می توان به نوع سیلابی آن اشاره کرد. در این سیستم تمامی اسپرینکلرهای اتصال یافته به لوله کشی باز می باشند. سیستم سیلابی بیشتر در محیط هایی کاربرد دارد که در صورت حریق، فورا تمامی ساختمان دچار آتش سوزی می شود.
4.سیستم اطفاء حریق آبی اسپرینکلر پیش فعال
سیستم پیش فعال بیشتر در محل هایی مورد استفاده قرار می گیرد که استفاده از سیستم های تصادفی در آن ها زیان آور است. چرا که در صورت استفاده از سیستم تصادفی در مکان هایی مانند موزه ها احتمال وارد شدن خسارت به اشیاء گران قیمت زیاد است. علاوه بر موزه ها در مراکز داده های کامپیوتری از این سیستم استفاده می شود؛ به این دلیل که مراقبت از داده ها و تجهیزات کامپیوتری در برابر خروج تصادفی آب از اهمیت زیادی برخوردار است.
5.پاشش آب به همراه کف
همانطور که از نام این سیستم اطفاء حریق آبی مشخص است مواد تشکیل دهنده آن مخلوطی از آب و کف (فوم) می باشد. استفاده از این سیستم در مکان هایی توصیه می شود که آتش سوزی در آن ها بسیار خطرناک است. مانند انبار نگهداری مایعات آتش زا مثل نفت و بنزین و …
6.سیستم مه آب
سیستم اطفاء حریق مه آب جهت کارهای خاصی مورد استفاده قرار می گیرد. از این سیستم بیشتر در مکان هایی استفاده می شود که علاوه بر آتش و حرارت، در برابر آب هم حساس هستند. این سیستم طوری طراحی شده که به وسیله بخار، حرارت های به وجود آمده در محیط جذب می شوند و از بین می روند.
انواع سیستم اطفاء حریق آبی چه مزیت هایی دارند؟
اگر بخواهیم به صورت خلاصه به مزایای انواع سیستم اطفاء حریق آبی بپردازیم باید به موارد ذیل اشاره کنیم:
- سیستم های اطفاء حریق آبی نسبت به سایر سیستم ها از قیمت مناسب تری برخوردار هستند و به طور کلی ارزان تلقی می شوند.
- از نظر در دسترس بودن باید بگوییم که دسترسی به این سیستم ها بسیار آسان می باشد.
- نسبت به سایر سیستم های اطفاء حریق خودکار، سیستم های آبی از سادگی و سهولت زیادی برخوردار هستند.
- سیستم های آبی در حالت عادی آماده به کار می باشند.
- این سیستم ها به صورت خودکار آتش سوزی را کشف می کنند.
- نسبت به سایر سیستم ها از تجهیزات و ادوات ارزان تری برخوردار هستند.
- از آن ها می توان در هر فضایی با هر ابعادی که هست استفاده کرد. به جز مکان های خیلی سرد که احتمال یخ زدگی آب وجود دارد.
نقطه ضعف ها و معایب سیستم اطفاء حریق آبی
انواع سیستم اطفاء حریق آبی علاوه بر تمامی مزایایی که دارند شامل یک سری ایرادات هم می شوند که عبارت از موارد ذیل هستند:
- آب از وزن زیادی برخوردار است. به همین جهت منتقل شدن آب جهت اطفاء حریق ممکن است دشوار باشد.
- اگر در هنگام به عمل آمدن این سیستم ها برق قطع نشود؛ به دلیل رسانایی بالای آب احتمال برق گرفتگی افراد وجود دارد.
- احتمال آسیب رسیدن به وسایل و تجهیزات در جریان فشار بالای آب نیز وجود دارد.
کاربرد انواع سیستم اطفاء حریق آبی
از سیستم اطفاء حریق آبی در مکان های گوناگون مورد استفاده قرار می گیرد. از این سیستم ها در جهت آتش سوزی های مربوط به کاغذ و پارچه و زباله در انواع ساختمان های مسکونی، تجاری، انبار و غیره استفاده می شود. دقت داشته باشید که در بسیاری از مکان هایی که تجهیزات الکتریکی وجود دارد سعی بر این است که از سیستم آبی اطفاء حریق استفاده نشود. چرا که خطر برق گرفتگی و بروز حوادث دیگر وجود دارد.